جامعه در سالهای پس از کودتای ۲۸ مرداد ۱۳۳۲ همواره به نفع دو طبقهی اصلی لاغر شده است. ثانیاً لایههای در حال گذار با سرعتی قابل توجه در حال پرولتریزه شدن هستند (البته احتمالاً قسمتهایی از این لایهها همچنان کارکردهایی برای کلیت نظام اجتماعیِ سرمایه خواهند داشت). ثالثاً علیرغم غرشها و لرزشهای چند دههی اخیر، کوهِ «طبقهی متوسط» طبق معمول موش زاییده است: چیزی که آن را انبساط «طبقهی متوسط» مینامند در واقع مربوط به تورم جمعیت کارگران یقه سفید، کارگران فکری و کارگران نامولد است و همین طبقهی وابسته که ما آن را به صورت کنایی «طبقهی به صطلاح متوسطِ» نامیدهایم ...
علی رضا خیراللهی- میلاد عمرانی
اولاف شولتس، صدراعظم آلمان، در سخنرانی در پارلمان این کشور گفت، تهاجم روسیه به اوکراین آغاز یک «چرخش دوران را در تاریخ قارهی ما رقم زد» و افزود: «جهان از این پس، دیگر جهان پیش از آن نیست.» آری! این واقعه تبلور فصل نوینی از چرخشیهای تاریخی در سطح روابط بینالمللی است. تهاجم امپریالیستی روسیه به اوکراین پدیدهای ابتدابهساکن نبود و در خلأ هم حادث نشد. این رخداد حلقهای از سلسلهی تغییر و تحولاتی است که طی دو دههی گذشته در ساختار نظم جهانی ایجاد شده و تعادل نظم بینالمللی را برهم زد
نقد اقتصاد سیاسی
نگاهی به مقالۀ «چرا از تاریخ نمی آموزند؟
صداقت مدعی است که تحلیلِ وی، بر مبانی تئوریکی متمرکز است که توانسته در هر مقطع سرنوشت ساز «زمینه ساز یک رسوایی سیاسی جدید» برای «چپِ اردوگاهی » باشد. اما بخشی از شیوۀ استدلال حاکم بر نوشته، در نفی نظر مخالفان، حاوی نوعی از مغالطه است: او نه تنها در همان متن با اِطلاق عناوینی نظیرِ «محافظه کارانِ چپ»؛ « آنتی امپ»؛ «نئوتوده ایسم»؛ « چپِ محور مقاومت»؛ «لشکر ابلهان»؛ و … به نیروهای مخالفش، به جای نقد نظر آنها، به نوعی از مغالطۀ موسوم به «مغالطۀ ضد شخص» متوسّل می شود، بلکه حتی اتهام «ساختگی» بودن – بخوانید دست سازِ حکومت- را هم متوجه آنان می کند
اخبار روز
نگاهی نقادانه به آموزش و پرورش
اما قصه مبارزه معلمان تنها به مطالبه گری برای مطالبات صنفی و آموزشی محدود نمیگردد بلکه معلمان نشان دادند که برای دفاع از کیان تشکل یابی مستقل قادرند خیابان را تسخیر کنند و شکلی عینی و نوین از دموکراسی را محقق سازند.
اما قصه مبارزه معلمان تنها به مطالبه گری برای مطالبات صنفی و آموزشی محدود نمیگردد بلکه معلمان نشان دادند که برای دفاع از کیان تشکل یابی مستقل قادرند خیابان را تسخیر کنند و شکلی عینی و نوین از دموکراسی را محقق سازند.
فراسوی کندوکاو
در یک مقایسه عمومی می توان گفت که در غرب بر اثر مبارزات تاریخی مردم ، یک سلسله ارزش ها و نهاد های دموکراتیک بوجود آمده است که در کشورهائی نظیر روسیه و یا چین هرگز نبوده است و به گفته انگلس ، مرتجع ترین حکومت ها در غرب در مقایسه با معیار های آسیائي ، مترقی بحساب می آیند .جنگ سرد به پایان رسیده است ولی ملاحظات ایدئولوژیک در رقابت های هژمونیک در صحنه بین المللی احتمالا پوشش نوع دیگری خواهد داشت . اگر در گذشته ، یارگیری های بین المللی تحت رقابت بین سوسیالیسم و دفاع از ارزش های لیبرالی بود ، اکنون لیبرالیسم در حال تدافعی در برابر رژیم های خودکامه قرار گرفته است که با دموکراسی لیبرالی در غرب در تعارض است.
هدایت سلطانزاده
در جامعه چیزی غیر از روابط انسانی وجود ندارد. همه چیز را انسانها در سلسلهای از روابط اجتماعی میسازند و بعد همین روابط فارغ از ارادهی آنها، بتواره و به عنوان ذاتهایی مستقل و ازخودبیگانه درک میشوند. بنابراین بازار، دولت و فرهنگ، به ترتیب ساختارهایِ اقتصادی، سیاسی و ایدئولوژیک نیستند؛ بلکه فرمهای عینیِ روابط اجتماعی هستند.
پروبلماتیک
اساس مسئله ملی در ایران، اعمال تبعیضات بر ملتهای زیر ستم و صرفا ممنوعیت های زبانی نیست، مسئله، سیاسی است. این ملت ها باید حق به دست گرفتن سرنوشت خود، حق خودمختاری و خودمدیریتی داشته باشند، و اگر چنین حقی از آنان سلب شد، یا به هر دلیل موجه یا ناموجه از دید ملت فارس حاکم و غالب، صلاح خود دانستند، جدا شوند. نمونه ی جمهوری چندملیتی عراق مقابل چشم شما است
اخبار روز
تهاجم نظامی روسیه به اوکراین یکی از مهمترین رخدادهای قرن جدید است که آثار طولانیمدتی بر آیندهی روسیه، اروپا و احتمالاً کل جهان خواهد گذاشت. برای آگاهی خوانندگان «نقد اقتصاد سیاسی» ترجمهی دو یادداشت جدید دربارهی بحران اوکراین در ادامه منتشر میشود. یادداشت نخست نوشتهی پاتریک کوبرن روزنامهنگار پژوهشی سرشناس چپگرا در نشریهی «کانترپانچ» است.
نقد اقتصاد سیاسی
پس از تحولات مهم اخیر در بحران اوکراین، با به رسمیت شناختن جمهوریهای جداشده در شرق اوکراین توسط ولادیمیر پوتین و در پی آن اعزام نیروهای نظامی روسیه، بیانیهی زیر در مخالفت با این کشمکش بیناامپریالیستی از سوی شماری از فعالان گرایش مارکسیستی در روسیه، اوکراین و دونباس صادر شده است که برای اطلاع خوانندگان نقد اقتصاد سیاسی ترجمهی فارسی متن کامل آن در ادامه ارائه میشود.
نقد اقتصاد سیاسی